Üstün Yetenekli Çocuk Tespiti

Üstün yetenekli çocukların okul öncesi dönemde gösterdiği özellikler nelerdir?

Bir insana verilen bir yetenek, sorumluluğu da beraberinde getirir. Hali hazırda okul öncesi dönem çocuklarının pek çok ihtiyaçları varken bazı çocuklar daha da fazla ilgi ister. Çocuğun ilgi istemesi ebeveyn tarafından eksiklik olarak görülmemeli, olumlu bir fazlalık olarak görülmelidir. Üstün yetenekli çocukların da, hem yaşıtlarına benzer ihtiyaçları hem de kendilerine özgü farklı ihtiyaçları bulunmaktadır. Bununla beraber üstün yetenekli çocuklar yaşıtlarının da ilgisini çeken pek çok etkinliğin yanında daha detaylı ve derinlemesine bilgiye gereksinim duyarlar.

Üstün yetenekli çocuklar, erken (okul öncesi) dönemde aşağıdaki özellikleri göstermektedirler;

• Bebeklikte olağanüstü hareketlilik

Bu bebeklerin hareketliliği büyükler tarafından yanlış anlaşılmaya çok müsaittir, yaramazlığa veya hiperaktiviteye yorulur ya da hiç umursanmaz.

• Uzun dikkat süresi

Bu çocuklar ilgisini çeken bir konu olduğunda sizi çok dikkatli bir şekilde dinleyebilirler. Bu da öğrenme yeteneklerini çok geliştirir.

• Anne-babayı erken tanıma ve onları gördüğünde gülme

• Gürültü, ağrı ve acıya karşı aşırı reaksiyon

• Gelişimsel dönüm noktalarında (konuşma,okuma) hızlı ilerleme

• Olağanüstü hafıza

• Hızlı öğrenme ve bundan hoşlanma

• Erken ve kapsamlı dil gelişimi

• Kitaplara karşı aşırı ilgi

• Merak

• Şakadan anlama yeteneği

• Soyut muhakeme ve problem çözme becerileri

• Canlı hayal gücü

• Duyarlılık ve sevecenlik

• Sürekli soru sorma

Üstün yetenekli çocukların okul çağında gösterdiği özellikler

Kendisine sorulan sorulara ya da günlük hayatta karşılaştığı problemlere birçok özgün çözüm ve değişik fikir üretir, aynı zamanda düşündüklerini ifade ederken bazen radikaldir ve karşıt görüşlerine karşı kendi görüşünü ateşli bir biçimde savunur, fikirlerine sımsıkı tutunur, kolaylıkla çok büyük riskler alabilir.

• Yüksek mizah anlayışı

• Estetiğe duyarlılık

Üstün yetenekli çocukların öğrenme özellikleri

• Olağanüstü hafızalarına bağlı olarak çeşitli konularda oldukça geniş bilgiler depolama özelliğine sahiplerdir.

• Çok hızlı bir biçimde bilgileri anımsama, beyninin her kısmına hızlıca erişme ve bilgiyi özümseme yeteneğine sahiplerdir.

• Karmaşık nesne ve olayları anlayıp anlaşılabilir ve anlamlı parçalarına kolaylıkla ayırırlar.

• Soruların yanıtlarındaki mantıksal yapıyı tek seferde anlayabilirler, bir sorunu çözemese bile çözümünü görünce benzer soruları yapabilir hale gelirler.

• Çok dikkatli ve keskin birer gözlemcilerdir.

• Akranlarına kıyasla çok uzun ve karmaşık cümle kurdukları gibi yabancı dil öğrenme hızları da çok yüksektir.

• Okul başarısı açısından bu çocukların her öğretim aşamasında bulundukları sınıfın üstünde bilgiye sahip oldukları belirtilmektedir.

• Özellikle pozitif bilimlerde başarılı olmaktadırlar.

Üstün yetenekli çocukların fiziksel gelişim özellikleri

Doğumdan başlayarak, üstün yetenekli çocukların bir küme olarak, ortalamanın ve ortalama altı çocuklara göre; doğum ağırlıkları ve boylarının ortalamanın üstünde olduğu, bu farklılığın her yaş aşamasında devam ettiği,aralarında beden özürlerine olağan ve olağan altındakilerden daha az rastlandığı, genellikle erken yürüyüp erken diş çıkardıkları, bıngıldaklarının erken kapandığına yukarıda belirtilen araştırmalar değinmektedir, fakat kesinlikle bu üstün zekalı çocuk belirlemede yeterli bir ölçüt olamaz.